Η Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Προοδευτική Συμμαχία, γνωστή κυρίως με τη συλλαβική συντομογραφία ΣΥΡΙΖΑ, είναι ένα κόμμα της κεντροαριστεράς έως αριστεράς στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 2004 ως πολιτική συμμαχία αριστερών και ριζοσπαστικών αριστερών κομμάτων και καταχωρήθηκε ως πολιτικό κόμμα το 2012. Η ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει μια δημοκρατική σοσιαλιστική, προοδευτική και προ-Ευρωπαϊκή στάση. Επίσης, υποστηρίζει την αλληλοποίηση της παγκοσμιοποίησης, τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ και τον κοσμικισμό1.

Η ΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα αντιπολίτευσης (2004-2015), είχε έντονο ριζοσπαστικό χαρακτήρα: αντιτάσσοντας στον ιμπεριαλισμό, την υποβάθμιση της δημοκρατίας, τον ρατσισμό και την ξενοφοβία, καθώς και τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό. Ωστόσο, η γρήγορη προσαρμογή της ΣΥΡΙΖΑ στην υπάρχουσα πολιτικο-οικονομική δομή μετά την άνοδό της στην εξουσία μετέβαλε τη λογική της. Το κόμμα διατήρησε τα αριστερά του ποπουλιστικά χαρακτηριστικά, αλλά σταδιακά εγκατέλειψε τον ριζοσπαστισμό του, υιοθέτησε “ρεαλισμό” στις πολιτικές του και προσπάθησε να συγκλίνει με την πολιτική εξουσία, αγνοώντας τις λαϊκές διαμαρτυρίες και απαιτήσεις3.

Κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας της στην εξουσία (Σεπτέμβριος 2015-2019), η ΣΥΡΙΖΑ σταδιακά εγκατέλειψε τα ριζοσπαστικά της στοιχεία και τις ριζοσπαστικές πολιτικο-οικονομικές λύσεις που είχε υποστηρίξει, αντίθετα, υιοθέτησε πιο πραγματικές θέσεις και πολιτικές. Το κόμμα δεν βρήκε δύσκολο να αποδεχτεί την φιλελεύθερη δημοκρατία με όλα τα προβλήματά της, ή να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με τους Ανεξάρτητους Έλληνες, ένα ριζοσπαστικό δεξιό κόμμα3.

Η ΣΥΡΙΖΑ έχει δεσμευτεί να απορρίψει καίρια στοιχεία των συμφωνιών που διαπραγματεύτηκε η προηγούμενη κυβέρνηση με την λεγόμενη “Τρόικα” που παρείχε τεράστια χρηματοδότηση στην Ελλάδα ανταλλάσσοντας δεσμεύσεις για οικονομικές και θεσμικές αλλαγές. Η Τρόικα, και οι εθνικές κυβερνήσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη που την υποστηρίζουν, θέλουν να φτάσουν σε μια αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία με την Ελλάδα για τα επόμενα βήματα. Ωστόσο, δεν είναι προετοιμασμένοι να αποδεχτούν ριζοσπαστικές αναθεωρήσεις των ενεργειών που έχουν ληφθεί ή δεσμευτεί σύμφωνα με τις προηγούμενες συμφωνίες, όπως απαιτεί η ΣΥΡΙΖΑ4.

Η ΣΥΡΙΖΑ ήταν συμπτωματική το 2015 μιας εξέγερσης ενάντια στην Ευρώπη της λιτότητας και της εταιρικής εξουσίας, και ήταν ριζωμένη στην κοινωνία της Ελλάδας. Ο Αλέξης Τσίπρας κατάφερε να δημιουργήσει ένα νέο είδος ριζοσπαστικού κόμματος με στόχο να γυρίσει τη σελίδα της διαφθοράς και της δυναστικής πολιτικής, να ξεκινήσει την οικονομική ανάπτυξη ενώ να αναδιανέμει αυτήν την ανάπτυξη με πιο δίκαιο τρόπο και να μετατρέψει τους φιλελεύθερους δημοκρατικούς θεσμούς σε οχήματα για την έκφραση των λαϊκών απαιτήσεων5.

Παρά το γεγονός ότι το οικονομικό πρόγραμμα της ΣΥΡΙΖΑ έχει περιοριστεί σχεδόν πλήρως από τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, η Ελληνική κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να εφαρμόσει λιγότερο θεαματικά μέτρα τα οποία μπορεί να έχουν επηρεάσει θετικά την καθημερινή ζωή των Ελλήνων5.